Dlaczego bohater nie zawsze nosi pelerynę?

  • Postawy MK
  • Potrafię analizować, tworzyć hipotezy, oceniać.
  • Potrafię przetwarzać informacje.
  • Rozpoznaję swoich i innych emocje (potrzeby).
  • Rutyny
  • Most 1
  • Drabina metapoznania
  • Pomyśl, znajdź parę, podziel się
  • Materiał
  • BohaterOn – słuchowisko autorstwa Magdaleny Górskiej „Mały” roznosiciel nadziei (https://bohateron.pl/o-nas/o-akcji/)
  • Krzysztof Mital, Powstanie warszawskie. Pierwsze dni. Interaktywne spotkanie z historią
  • Iwona Chmielewska, Pamiętnik Blumki

Inspiracją do kilku lekcji w klasach 4, 5 i 6 była niedawna rocznica powstania warszawskiego oraz wybuchu II wojny światowej. Bierzemy jako szkoła udział w akcji

Warto rozmawiać o polskiej historii i o tożsamości. (W Izraelu nauczanie o Holokauście, wojnie jest obowiązkowe i dotyczy dzieci już pięcioletnich!) Wystarczy dobrać odpowiedni do wieku uczniów tekst i przeprowadzić inspirujące spotkanie, z którego można wyciągnąć wiele, różnych wniosków.

Co wiemy  wojnie? Zaproponowałam uczniom pracę w grupach (POMYŚL, ZNAJDŹ PARĘ, PODZIEL SIĘ). Po wstępnych rozmowach, dodałam uczniom kilka faktów na temat tego największego konfliktu zbrojnego  w historii ludzkości – daty, zaangażowane kraje,   państwa osi i alianckie, III Rzesza a ZSRR, rząd polski w Londynie, powstanie warszawskie.

Uczniowie podzieleni na grupy wysłuchali następnie pierwszej części słuchowiska, by wykonać zadania. Ta forma spotkania z historią bardzo poruszyła uczniów. Było wiele emocji, wzruszeń. Chyba częściej musimy korzystać z takiej formy pracy z tekstem i bohaterami.

Uczniowie stworzyli pierwszą oś czasu do wysłuchanych wydarzeń dotyczących głównego bohatera, pana Stanisława – jego dzieciństwa, życia z rodziną pod okupacją, wybuchu powstania. W grupach wyjaśniano, dlaczego Stasia nazywano „Małym” oraz roznosicielem nadziei.

ROZNOSICIEL NADZIEI

-praca wojennego listonosza, po wybuchu powstania oczekiwanie na listy przynosiło wiele radości odbiorcom,

-ktoś, kto nosi nadzieję w listach na kartkach,

-Staś roznosił listy podczas wojny i tym uszczęśliwiał ludzi, przekazując informacje od ich bliskich,

-chłopiec dawał nadzieję swoim optymizmem i wiarą, dawał swój wkład jak koliber w opowieści, roznosił listy od najbliższych osób podczas II wojny,

-roznosił informacje o tym, czy ktoś żyje, dawał nadzieję rodzinom i bliskim powstańców

„Mały”

-pseudonim Stasia, był dzieckiem i zamiast walczyć, roznosił nadzieję, to ksywka dwunastolatka

Kolejny krok to wysłuchanie drugiej części słuchowiska (w obsadzie m.in. Anna Seniuk i Magdalena Różczka, Wiktoria Gąsiewska) i sporządzenie kolejnej osi czasu. Tu wszystkim zaparło dech, kiedy rozpoczęły się wybuchy oraz snajper wziął „na muszkę” waleczną „Jaskółkę. ” Rozmawialiśmy o  kolejnych wydarzeniach.

Uczniowie zapoznali się też z wierszem bohaterki i interpretowali poprzez niego słowo MĄDROŚĆ oraz BOHTAER w rutynie MOST.

MĄDROŚĆ

  1. Umiejętności, kujon, inteligencja, wiedza, świadomość, nie krzywdzi, mózg, rozważność, spokój, ład, wyluzowanie, przyjaźń, to spojrzenie w dal, dzielenie się z innymi, mówienie prawdy.
  2. Czy żeby być mądrym, trzeba dużo wiedzieć? Kiedy mądrość jest przemądrzalstwem? Po czym poznać mądrego człowieka? Czy z mądrością można się urodzić? Czy mądrość jest dobra? Czy Staś był mądry, kiedy wybiegł po Jaskółkę?
  3. Jest jak kwiat, musisz go cały czas podlewać, żeby rosły twoje umiejętności. Jak sztuczny kwiat, bo nigdy nie więdnie. Jak dar od świata, czasami się ujawnia, a czasami nie.

BOHATER

  1. Warszawa, wojna, beret, dobroć, supermoc, poświęcenie, peleryna, lasery, latarnie, motywacja, krew, siła, ratunek, wojna, drużyna, żołnierz, Jaskółka, Granica, peleryna, odwaga, ptak, „Mały”, pomoc, waleczny, odwaga
  2. Czy bohater musi uratować świat? Czy bohater zawsze ma pelerynę? Czy musi mieć supermoc? Czy zabija? Czy bohater jest prawdziwym bohaterem? Czy bohater tworzy najpierw problem, a potem go rozwiązuje? Czy bohater zawsze jest dzielny? O czym myślał „Mały”, gdy był na wojnie? Dlaczego bohaterowie polegają w bitwach? Dlaczego bohaterowie mają swoje pseudonimy? Czy Jaskółka została uratowana? Dlaczego bohaterów jest tak mało? Skąd się wziął bohater? Czy bohaterowie istnieją? Ilu bohaterów miała Polska?
  3. Bohater jest jak naładowany karabin. Jak policjant. Jak powstaniec warszawski. Jak dobry wojownik. Jak Iron Man. Jak odwaga, która się nie kończy. Jak pomoc innym.

Zastanowiliśmy się na tym, co dało nam wysłuchanie historii, a nie jej obejrzenie czy przeczytanie. Oto wyniki rozważań.

  1. Większa uważność i zaangażowanie.
  2. Efekty dźwiękowe poruszające, pogłębiona empatia.
  3. Poczucie uczestnictwa w zdarzeniach.
  4. Pobudzona wyobraźnia, przeżywanie historii.

Kolejną aktywnością było wcielenie się, dzięki interaktywnej książce, w rolę młodego chłopaka, żyjącego w okupowanej Warszawie. Za Janka wspólnie podejmowaliśmy decyzje w sprawie kolejnych kroków – czy np. ma dołączyć do powstańców czy nie, czy strzelić do wroga czy nie. Bardzo angażujące całą klasę wyzwanie.

Następnie nawiązaliśmy do wojennych losów dzieci poprzez  odczytanie „Pamiętnika Blumki’ i rozmowę o wojnie, sierocińcu, Doktorze Korczaku- tu uwaga uczniów, że jego pomysły, myśli i spojrzenie na młodych ludzi innowacyjne jak na tamte czasy, a w naszych wciąż ważne, aktualne, konieczne do rozpowszechniania, ale niestety też nie dla wszystkich dorosłych jasne.

Zapytałam uczniów, co z tej publikacji zabierają dla siebie. Poćwiczyliśmy przy okazji  również z szóstakami czasowniki dokonane i niedokonane, bo przecież coś nasi bohaterowie robią, ale również są czynności, które zrobili 😊.

Z „Pamiętnika Blumki” zabieramy

  • to, że dzieci miały swobodę w działaniu, jednak nie mogły robić złych rzeczy.
  • to, że dzieci były traktowane przez Doktora dobrze i z szacunkiem.
  • sąd dziecięcy, któremu podlegały dzieci, ale też  nauczyciele, oraz dużo zabawy.
  • to, że dorośli powinny spróbować zrozumieć dzieci, jak to było sierocińcu.
  • równość w traktowaniu dzieci i nauczycieli, bo dzieci to ludzie.
  • równość między dziewczynkami a chłopcami.
  • podejście dorosłych do dzieci.
  • to, że każde dziecko jest równe i ta samo ważne.
  • nieocenianie pochopnie dzieci przez dorosłych.
  • „Nie ma dzieci są ludzie”- mamy równe prawa.

Na koniec spotkania rutyna DRABINA, sprawdziliśmy na ile szczebelków udało się nam wspólnie wspiąć 😊.

Czego, jak, po co się nauczyliśmy? Gdzie to wykorzystamy?

Nauczyliśmy się – historii powstania, żeby się nie poddawać, jak wyglądało życie podczas wojny, aby być bohaterem, nie trzeba walczyć, rozmawiać w grupach, myślenia krytycznego,  rozpoznawania emocji.

Jak – pracując w grupach, słuchając słuchowiska, poprzez powstanie i oś czasu, poprzez zabawę, pracując ze słuchowiskiem.

Po co – by znać wojenne czasy i polską historię, rozumieć co czuli ludzie z tamtych czasów, by zobaczyć jak wyglądało powstanie, by rozwijać komórki mózgowe.

Gdzie wykorzystamy – w szkole na historii i polskim, by mówić innym, przekazywać kolejnym pokoleniom, rozmawiać, by rozpowiadać ją (historię) innym .

Nic dodać, nic ująć, #włącz historię i myślenie 😊.