Instytut Krytycznego Myślenia – Rozwijamy kompetencję krytycznego myślenia w polskiej edukacji

Opowiemy Wam o czasowniku. Odmieniamy czasowniki, robimy z osobami, trybami i aspektem różne triki!

POSTAWY

  • Odróżniam fakty od opinii
  • Kwestionuję oczywistości i założenia
  • Potrafię przetwarzać informacje

RUTYNY

  • Pomyśl, znajdź parę, podziel się

KOMPETENCJE KLUCZOWE

  • Przedsiębiorczość
  • Świadomość i ekspresja kulturalna

MATERIAŁ

  • Jose Jorge Leteria, Andre Leteria, Gdybym była książką, Format, Wrocław 2021.
  • Maja Lunde, Strażniczka Słońca, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2021.

Spotkanie o czasowniku z piątoklasistami rozpoczęliśmy od przypomina sobie, skąd wzięła się nazwa tej części mowy. Zrobiliśmy notatkę o osobowej formie i nieosobowej czasownika. BezOKOlicznik nie jest odmieniony, nie można określić formy, nie widać „oczu” osoby 😊. Każdy uczeń zapisywał dowolnych pięć bezokoliczników, następnie do każdego dodawał drugą nieosobową formę na no/to, a następnie jedną dowolną osobową, np. umyć-umyto-umyłam. Dodaliśmy informację, która forma czasownika zapisywana jest łącznie z partykułą nie.

Razem odmieniliśmy czasownik w trzech czasach, uwzględniając kategorię rodzaju (dłuższe zatrzymanie przy czasie teraźniejszym, by zapisać wniosek) oraz analizując kolejne zaimki osobowe.

Potem zapytałam uczniów, jaką dostrzegają różnicę/zmianę w zdaniach:

Pani Agnieszka oglądała „Wiedźmina”.

Pani Agnieszka obejrzała „Wiedźmina”.

Kiedy udało nam się ustalić, że czynność trwa lub jest zakończona, mimo czasu przeszłego, zrobiliśmy kolejną notatkę. Potem szukaliśmy par czasowników różniących się aspektem, np. zjeść-jeść, napisać-pisać, ukryć-kryć.

Kolejnym zadaniem było ułożenie pięciu zdań z dowolnymi czasownikami dokonanymi związanymi z czytaną na lekcji książką (systemem bostońskim, w każdej z klas na początku lekcji czytam przez pięć minut wspólnie wybraną książkę)- Strażniczką Słońca.

Następnie uczniowie w grupach analizowali czasowniki:

zjadł, jedz, jadłaby

pisze, piszcie, pisaliby

Wspólnie wskazaliśmy wnioski, zrobiliśmy notatkę o trybach czasownika. Tryb przypuszczający sprawia uczniom najwięcej trudności, więc do niego zrobiliśmy najwięcej ćwiczeń. Zaproponowałam uczniom zapisanie kilku czasowników w bezokoliczniku, które kojarzą im się z nadchodzącym weekendem. Przypomnieliśmy zasadę pisowni cząstki bym/byś/by z czasownikami i uczniowie układali kilka zdań o planach na weekend w trybie przypuszczającym.

Zapoznałam uczniów z treścią książeczki obrazkowej Gdybym była książką. Wspólnie wybraliśmy ciekawe/przypadkowe rzeczowniki i uczniowie, korzystając z trybu przypuszczającego, wcielali się w wybrane rzeczowniki, np. gdybym była butelką/bułką/telefonem, zrobiłabym/powiedziałabym… .

Ćwiczenie zaangażowało uczniów, dało nam wiele radości, dyskusji i ćwiczyło gramatykę oraz ortografię. Oł, je 😊!

myślenie krytyczne szkolenie myślenie krytyczne szkolenie

myślenie krytyczne szkolenie myślenie krytyczne szkolenie myślenie krytyczne szkolenie myślenie krytyczne szkolenie myślenie krytyczne szkolenie myślenie krytyczne szkolenie myślenie krytyczne szkolenie myślenie krytyczne szkolenie

Scroll to Top