Wchodzisz do szkoły rano i masz plan. Ale telefon dzwoni już o 7:15. Rodzic z pretensjami. Potem nauczyciel, który potrzebuje „na już” pomocy. Dziecko płacze na korytarzu. Przyszedł mail z kuratorium. Po 10:00 zapominasz, co miałaś zaplanowane. Po 13:00 marzysz, żeby ktoś Cię chwilę nie wołał. A po 16:00 masz wrażenie, że nie zrobiłaś dziś nic konkretnego – choć nie usiadłaś ani na minutę. Brzmi znajomo? To nie chaos. To pułapka pracy

Zdarza się, że gdy szkoła zaczyna mówić o sprawczości, pojawia się niepokój: „Ale jak to? Uczniowie mają decydować? A co jeśli będą chcieli nic nie robić? Albo wszystko podważać?”. Ten lęk nie bierze się znikąd. Często wynika z błędnego rozumienia tego, czym sprawczość naprawdę jest. A jeszcze częściej – z tego, że sami jako dorośli nigdy nie mieliśmy okazji jej naprawdę doświadczyć. Bo sprawczość to nie „rób,

Wyobraź sobie ogród, w którym nikt nie ma wpływu na to, co rośnie. Nauczyciele podlewają rośliny, których nie sadzili. Uczniowie nie wiedzą, dlaczego mają coś pielęgnować, bo nie znają celu. Dyrektor co rano zmienia plan podlewania, bo „przyszły nowe wytyczne”. A kiedy coś nie kwitnie – winą obarcza się glebę. Tylko nikt nie zauważa, że wszyscy w tym ogrodzie pracują, ale nikt nie czuje, że to ich miejsce. Tak działa szkoła, w której brakuje sprawczości. Z zewnątrz

Kiedy zaczynamy rozmawiać o sprawczości w szkole, bardzo szybko pojawia się temat uczniów. Czy są gotowi na odpowiedzialność? Czy potrafią podejmować decyzje? Czy poradzą sobie z wolnością? I choć to są ważne pytania, to jest jedno, które pojawia się zdecydowanie za rzadko: czy my – dorośli – jesteśmy gotowi na sprawczość? Bo sprawczość nie jest prezentem, który wręczamy uczniowi, kiedy „na to zasłuży”. Nie jest czymś, co można przekazać na próbę, sprawdzić, a potem ewentualnie

Zmiany w edukacji często postrzegane są jako efekt decyzji podejmowanych na poziomie systemowym – reform, nowych programów nauczania czy zmian w prawie oświatowym. Jednak prawdziwa transformacja zaczyna się tam, gdzie nauczyciel decyduje się inaczej spojrzeć na swoją rolę. Nie czekając na odgórne wytyczne, sprawczy nauczyciel już dziś może wprowadzać do swojej klasy kulturę myślenia, samodzielności i refleksji, a tym samym kształtować

Współczesny świat wymaga od ludzi nie tylko wiedzy, ale przede wszystkim umiejętności jej przetwarzania, analizowania i zastosowania w praktyce. W tradycyjnym modelu edukacji nauczyciel był głównym źródłem informacji, a rolą ucznia było przyswajanie i odtwarzanie przekazywanej wiedzy. Jednak w obliczu dynamicznych zmian społecznych i technologicznych takie podejście traci na skuteczności. Dzisiaj nauczyciel nie powinien być tylko wykładowcą, ale przewodnikiem, który wspiera uczniów w ich rozwoju i zachęca do samodzielnego

Każdy z nas chce mieć poczucie, że ma kontrolę nad swoim życiem. W psychologii to zjawisko określane jest jako sprawczość, czyli przekonanie, że nasze działania mają znaczenie i prowadzą do konkretnych efektów. W kontekście edukacji sprawczość jest kluczowa zarówno dla nauczycieli, jak i uczniów – wpływa na motywację, rozwój poznawczy i zdolność do podejmowania wyzwań. Ale dlaczego poczucie sprawczości jest tak istotne? Przyjrzyjmy się temu z neurologicznej

Sprawczość ucznia to coś znacznie więcej niż tylko zestaw umiejętności przydatnych w szkole – to fundament, który wpływa na całe przyszłe życie człowieka. To zdolność podejmowania świadomych działań, dokonywania wyborów i wpływania na rzeczywistość. Sprawczy człowiek nie czeka na to, aż ktoś wskaże mu kierunek. Potrafi samodzielnie analizować sytuację, wyciągać wnioski, podejmować decyzje i działać. Dlatego rozwijanie sprawczości od najmłodszych lat nie tylko wspiera rozwój edukacyjny ucznia,