Zapoznajcie się Państwo z tym materiałem i zobaczcie, na jakim etapie jesteście teraz (oczywiście najczęściej):
Dowiedz się, na którym etapie rozwoju myślenia krytycznego jesteś
A – WIEM, ŻE WIEM – cechy myśliciela pozbawionego refleksji
- nie zauważamy, że notorycznie dokonujemy schematycznych założeń, formułujemy oceny i opinie. Poruszamy się tylko w ograniczonym zakresie swojego punktu widzenia;
- mylimy fakty z niesprawdzonymi informacjami, nie potrafimy dokonać analizy zachodzących pomiędzy nimi zależności;
- posiadamy egocentryczne tendencje skupiania się na sobie, które odgrywają dominującą rolę w procesie myślenia;
- widoczny jest w nas brak motywacji oraz umiejętności dostrzeżenia, w jak ogromnym stopniu jesteśmy skoncentrowani na sobie i jak bardzo kierujemy się własnymi uprzedzeniami.
B – CZY NA PEWNO WIEM? – na tym etapie rozpoczyna się rozumowanie i ocena, zaczynamy dostrzegać, że:
- robimy wątpliwe założenia;
- opieramy się na fałszywych, niekompletnych albo wprowadzających w błąd informacjach;
- wnioskując nie opieramy się na posiadanych faktach;
- nie daje nam się rozpoznać istotnych problemów, jakie mamy;
- formułujemy błędne koncepcje;
- rozumujemy w oparciu o uprzedzenia zawarte we własnym punkcie widzenia;
- myślimy egocentrycznie i irracjonalnie.
C – MUSZĘ SPRAWDZIĆ, CZY WIEM – zaczynamy:
- analizować logiczne przesłanki sytuacji czy pojawiającego się problemu;
- formułować jasne i precyzyjne pytania;
- sprawdzać dokładność i relatywność naszego toku rozumowania;
- odróżniać dane i informacje od wniosków;
- identyfikować uprzedzenia i stronnicze przekonania;
- zauważać, kiedy nasz punkt widzenia jest stronniczy, oparty na naszym własnym interesie.
D – WIEM, ŻE NIC NIE WIEM – na tym etapie:
- nie spieszymy się, wykorzystujemy nasz czas do maksimum;
- na rozwiązanie problemu poświęcamy cały dzień – przynajmniej;
- prowadzimy dziennik swoich przemyśleń;
- ćwiczymy różne strategie myślenia;
- podejmujemy ważne decyzje wtedy, kiedy są one konieczne;
- kształtujemy i modyfikujemy swój charakter;
- negocjujemy ze swoim ego;
- redefiniujemy postrzeganie rzeczywistości;
- wchodzimy w kontakt ze swoimi emocjami;
- analizujemy wpływ grup społecznych, w których funkcjonujemy na nasze życie.
Mam nadzieję, że udało się Państwu odnaleźć samego siebie w którejś z tych czterech postaw myślenia krytycznego. Bardzo rzadko zdarza się, żeby ktoś było tylko w jednej ćwiartce. Ważne jest jednak by uświadomić sobie, gdzie jestem najczęściej – jakie głosy i opinie słyszę o sobie, swoim zachowaniu od partnera, przyjaciół, znajomych z pracy, przełożonego?
Zachęcam do wykorzystania tego materiału do zabawy z uczniami – istnieje duże prawdopodobieństwo, że większość z nich będzie w pierwszej ćwiartce. Ten cykl to naturalny harmonogram rozwoju człowieka. Dzieci i młodzież zaczynają od pierwszego kroku, ważne jest jednak ukazanie im kolejnych etapów rozwoju myślenia krytycznego, aby nigdy nie pozostali na tym pierwszym
