Instytut Krytycznego Myślenia – Rozwijamy kompetencję krytycznego myślenia w polskiej edukacji

Indywiduum w wielkiej grupie – jak dostrzec ucznia i dać mu poczucie bycia dostrzeżonym?

myślenie krytyczne szkolenie

Indywidualne podejście do uczniów w dużej klasie jest wyzwaniem, ale istnieją sposoby, które pomogą uczniom poczuć się dostrzeżonymi i usłyszanymi, nawet w licznej grupie. Kluczowe jest stworzenie wrażenia, że każdy uczeń ma swoją przestrzeń i jest ważną częścią klasy. Oto kilka praktycznych strategii, które mogą pomóc:

1. Stosowanie mini-konferencji i krótkich interakcji

  • Mini-konferencje: Znajdź czas na krótkie, indywidualne rozmowy z uczniami podczas lekcji, pracy w grupach czy samodzielnej pracy. Nawet 1-2 minuty poświęcone na zapytanie ucznia o jego przemyślenia, trudności czy postępy mogą sprawić, że poczuje się zauważony.
  • Krótkie interakcje w czasie lekcji: Gdy uczniowie pracują, staraj się podchodzić do nich, zadawać pytania otwarte typu „Jak ci idzie?” lub „Co myślisz o tym zadaniu?”. Takie drobne interakcje dają uczniowi poczucie, że jesteś zainteresowany jego pracą.

2. Stosowanie strategii rotacyjnych

  • System rotacyjnych ról i zadań: Wprowadź system rotacyjny, gdzie każdy uczeń ma szansę pełnić różne role, np. lidera grupy, prezentera czy osobę odpowiedzialną za podsumowanie dyskusji. Pozwala to uczniom angażować się na różne sposoby i być bardziej widocznym w klasie.
  • Rotacyjne sprawdzanie postępów: Stwórz plan, w którym każdego tygodnia koncentrujesz się na innej grupie uczniów. Dzięki temu możesz lepiej śledzić postępy i potrzeby poszczególnych osób, rozmawiając z nimi bardziej szczegółowo, choć niekoniecznie z każdym na raz.

3. Wykorzystanie technologii do personalizacji

  • Narzędzia cyfrowe: Platformy takie jak Google Classroom, Padlet czy Microsoft Teams pozwalają na zbieranie indywidualnych refleksji, odpowiedzi i prac uczniów. Używaj tych narzędzi do zadawania pytań, na które uczniowie mogą odpowiadać we własnym tempie, co daje im szansę na wyrażenie swoich myśli.
  • Formularze refleksji i quizy: Korzystaj z krótkich ankiet czy quizów online, które uczniowie mogą wypełniać anonimowo lub imiennie. To świetny sposób na szybkie uzyskanie informacji zwrotnej o ich samopoczuciu i potrzebach.

4. Wprowadzenie dzienników refleksji

  • Dzienniki lub zeszyty refleksji: Zachęcaj uczniów do prowadzenia osobistych dzienników, w których zapisują swoje myśli, postępy i trudności. Raz na jakiś czas przeglądaj te dzienniki i odpowiadaj na wpisy, co daje uczniom poczucie, że ich refleksje są zauważane.
  • Cotygodniowe pytania refleksyjne: Możesz zadawać pytania, na które uczniowie odpowiadają pisemnie, np. „Czego się nauczyłeś/aś w tym tygodniu?”, „Co było dla Ciebie trudne i dlaczego?”. To narzędzie pozwala na bardziej indywidualne podejście do ich myślenia.

5. Tworzenie małych grup i par do pracy

  • Praca w parach i małych grupach: Organizowanie uczniów w małe zespoły pozwala na bardziej indywidualną interakcję. Możesz częściej zmieniać składy grup, aby lepiej poznać każdego ucznia.
  • Role w grupach: Przydzielaj konkretne role w grupach, co pozwala każdemu uczniowi poczuć się ważnym i odpowiedzialnym za część zadania. Rotacja ról daje uczniom możliwość doświadczenia różnych form udziału.

6. Regularne sesje z pytaniami i refleksją

  • „Gorące krzesło” i sesje pytań: Raz na jakiś czas organizuj sesje, w których uczniowie mogą zadawać pytania nauczycielowi lub sobie nawzajem. Pozwala to na swobodną wymianę myśli i podkreśla wartość każdego głosu.
  • „Co chcielibyście wiedzieć?”: Zachęcaj uczniów do zadawania pytań, zarówno o materiał lekcyjny, jak i o swoje postępy czy wątpliwości. Możesz na to poświęcić kilka minut na końcu każdej lekcji.

7. Personalizowanie feedbacku

  • Personalizowana informacja zwrotna: Staraj się, aby Twoje komentarze były dostosowane do potrzeb i postępów każdego ucznia. Nawet krótka notatka na marginesie pracy ucznia z pochwałą czy konstruktywną uwagą sprawi, że poczuje się dostrzeżony.
  • Sesje konsultacyjne: Proponuj uczniom możliwość konsultacji po lekcjach, choćby krótkich rozmów, gdzie mogą podzielić się swoimi przemyśleniami lub zapytać o coś, co nie zostało w pełni zrozumiane na zajęciach.

8. Celebracja indywidualnych osiągnięć

  • Docenianie drobnych sukcesów: Znajdź czas, aby docenić indywidualne osiągnięcia uczniów, zarówno te duże, jak i małe. Może to być zwykła pochwała w trakcie lekcji, wpis w zeszycie czy krótka wiadomość, która pokaże uczniowi, że jego wysiłki są zauważane.
  • Wykorzystanie „ściany sukcesów”: Możesz stworzyć w klasie miejsce, gdzie będą prezentowane prace uczniów, ich refleksje czy pomysły, co wzmacnia poczucie bycia częścią grupy i bycia widzianym.

Stosowanie tych strategii może pomóc w zbudowaniu indywidualnego podejścia nawet w dużej klasie. Chodzi o małe gesty i codzienne działania, które pokazują uczniom, że są dla Ciebie ważni i że ich głos się liczy.

Scroll to Top